‘Contact is het toverwoord’

Tekst: Laura van Eck, leestijd 5 minuten

In samenwerking met Club Cele organiseerden we afgelopen dinsdag 30 januari de ‘Stadsontmoeting Zeggenschap´. In een drukbezochte bovenzaal van het Odeon kwamen huurders en zakelijke belanghouders samen om te praten over dit onderwerp. Want hoe ervaren wij zeggenschap? En misschien nog belangrijker: hoe creëren we dat?

Hoe begint zeggenschap? Met contact, met luisteren en jezelf durven openstellen en soms met een avond waarop mensen vanuit verschillende achtergronden -zij het als huurder of als medewerker- de vrijheid en ruimte hebben om met elkaar in gesprek te gaan. Om aan te geven wat beter kan, anders, wat goed is; maar vooral om met aandacht naar elkaar te luisteren.

‘Ik doe er toe’. Achterin de zaal staan drie deuren met daarop gele post-its. Hierop hebben de deelnemers geschreven wat zeggenschap voor hen betekent. ‘Democratie,’ staat er, maar ook ‘meedoen,’ en ‘meedenken’. Helemaal bovenaan een van de deuren prijkt een enkele roze gekleurde post-it met daarop: ‘ik doe er toe’.

Gaetana Ferla van club Cele opent de avond. ‘Ik doe er toe,’ leest ze hardop voor. ‘En daarom zijn we hier vanavond, want u doet er zeker toe.’ Ze loopt het publiek in om te polsen wat de verwachting is. Er zijn huurders uit Zwolle Zuid, Wipstrik, Stadshagen en een groep studenten die ook hun stem willen laten horen. Maar vanuit de woningcorporaties is er tevens sprake van verwachting. Zo wordt later door de spreker, Saskia Bosnie, benoemd dat zeggenschap vooral van vertrouwen uitgaat. En vertrouwen gaat twee kanten op.

Wederkerigheid is het uitgangspunt

Saskia Bosnie is van Sabo Advies Bewonersparticipatie. Sabo helpt gesprekspartners bij het opzetten van een constructieve dialoog met bewoners. ‘Wij ondersteunen bewoners, bewonersgroepen, maar ook organisaties. Dat doen we op beleidsniveau maar ook op participatieniveau. Beide partijen hebben elkaar nodig,’ zegt ze, ‘en daar is wederkerigheid voor nodig.’ Zoals gezegd vindt dat zijn oorsprong in vertrouwen, maar ook in verwachting en verantwoordelijkheid. De drie V’s.

3 V’s van zegggenschap:
Vertrouwen
Verwachting
Verantwoordelijk Ze noemt een aantal voorbeelden die haar hebben geïnspireerd. Zoals een buurt waarin bewoners zelf de groenvoorziening of schoonmaak op zich namen; co-creatie bij renovatie en nieuwbouw, waarbij toekomstige huurders inspraak hadden in het ontwerp; en een woningcorporatie die huurders op een bus excursie meevoerde naar de zandvlakte waar hun woningen binnenkort werden gebouwd.

De drie V’s spelen een cruciale rol in deze samenwerking. ‘Het kost meer moeite vanuit de woningbouw, maar bewoners krijgen meer inspraak, meer controle, en meer het gevoel: dit is mijn huis.’

Adviezen aan deltaWonen

Dan is het tijd voor de twee groepsrondes. Er is een verdeling gemaakt tussen ‘huurderstafels’ en ‘niet-huurderstafels’, waar op grote vellen papier kernwoorden en zinnen staan opgeschreven.
Tijdens deze rondes praten we over de adviezen aan deltaWonen om vorm en inhoud te geven aan meer zeggenschap. Hierover wordt vanuit twee blikvelden gepraat: vanuit huurders, maar ook vanuit bestuurders en het werkveld.

Echt contact is belangrijk, óók de kleine momentjes. De adviezen die huurders die avond geven aan deltaWonen zijn divers:

- ‘Stoppen met koudwatervrees; gewoon starten!’
- ‘Betrek toekomstige bewoners bij nieuwbouw.’
- ‘Organiseer de tegen- en meekracht van huurders! Samen sta je sterker. (Faciliteer bewoners om te professionaliseren, neem bewoners serieus en geef hen positie.)’

- ‘DeltaWonen moet zeggenschap faciliteren. Steun geven, zorg voor korte lijnen en back-up.’
- ‘Zeggenschap brengt verantwoordelijkheid met zich mee, help dat bewustzijn ook onder huurders groeien.’
- ‘Horen, luisteren, zien, de koffiemomentjes. Echt contact is namelijk erg belangrijk, ook de kleine momentjes.’

Maar ook collega bestuurders en mensen uit het werkveld gaven deltaWonen advies tijdens de Stadsontmoeting. En die adviezen klonken zo:

‘Laat het tot in de haarvaten van de organisatie doordringen.’ ‘Kies voor maatwerk in de aanpak en het gesprek. Standaard oplossingen bestaan niet. Iedere buurt, complex, huurder is anders.’ ‘Heb oog voor de belemmeringen en interne communicatie van de interne organisatie. Voor de huurder is de organisatie groot, en zijn er veel schijven, die niet altijd even goed met elkaar verbonden zijn.’ ‘Zorg voor zichtbare resultaten en koester dit resultaat. Hoe klein ook.’ ‘Durf los te laten en open te stellen, het begint bij luisteren.’ ‘Begin bij de belevingswereld van de bewoners, op buurt, complex of woningniveau.’ En –misschien wel het meest gehoorde advies van de avond- : ‘Ga naar de huurder toe, en treed in contact vanaf het allereerste moment.’

Contact is belangrijkste voorwaarde

Hoe verschillend de adviezen aan deltaWonen ook zijn, iedereen is het er wél over eens: De natuurlijke contactmomenten tussen verhuurder en huurder zijn dé momenten voor zeggenschap van de huurder.

En daarmee sluit Evert Leideman avond af met: ‘Onze huurders zijn ons bestaansrecht, en het is belangrijk om te weten wat zij willen. 2018 is voor ons het jaar van de Zeggenschap; dat begint bij goed contact’.